Makatki kuchenne a disco-polo na Podlasiu
Wystawa etnograficzna w Muzeum w Bielsku Podlaskim.
foto: makatka ze zbiorów Muzeum w Bielsku Podlaskim
Muzeum w Bielsku Podlaskim Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku prezentuje aktualnie dwie oryginalne i niebanalne wystawy etnograficzne: „Makatki kuchenne” i „Ręcznik ludowy z okolic Bielska Podlaskiego”.
foto: makatka ze zbiorów Muzeum w Bielsku Podlaskim
Makatka kuchenna jest to rodzaj ozdoby ściennej w postaci haftowanego białego płótna, wykonana najczęściej w kolorze kobaltowym, z określonym wzorem i z wypisaną ( wyszywaną ) sentencją. Z upływem czasu pojawiały się także hafty różnokolorowe a nawet makatki wykonywane w technice drukowanej. Najcenniejsze były jednak te, wykonane przez mamy i babcie będące strażniczkami ognisk domowych, manifestujących poprzez makatkę swoje przywiązanie do przestrzeganych tradycyjnych wartości rodzinnych i przesłań patriotycznych, przekazów wychowawczych, kulinarnych, kościelnych czy też świeckich często zabarwianych dyskretnym humorem.
W Polsce makatki powszechnie używane były do ozdoby pomieszczeń kuchennych jeszcze do lat 80-tych ubiegłego wieku, ale w związku z migracją ludzi mieszkających w starych chałupkach czy innych skromnych pomieszczeniach do tzw. bloków, nie pasowały już do nowych mebli i współczesnego stylu życia, uznawane zostawały wręcz za „obciach”.
Jako, że życie nie znosi próżni, dziwnym zbiegiem okoliczności na Podlasiu w latach 80-tych ubiegłego wieku, kiedy makatki znikały z podlaskich domów, w to miejsce pojawiło się disco-polo z tekstami piosenek inspirowanych makatkowymi sentencjami i symbolami😊
Co ma piernik do wiatraka? wspólną literę „r”, a co wspólnego mają makatki i disco-polo… oczywiście literę „i” ?! i to jest trop. Bez wątpienia mógłby być to temat do dalszych, pogłębionych badań i naukowych rozważań.
A prezentowane na wystawie makatki cieszą oko, wywołują nostalgiczne wspomnienia i inspirują twórców rękodzieła do podtrzymania zamierającej tradycji. Dzisiaj nielicznie zachowane stare makatki znaleźć można jeszcze na jarmarkach staroci czy w babcinych kufrach na strychu, ale nie jeden lokalny jarmark czy kiermasz rękodzieła zyskałby na atrakcyjności prezentując i oferując zrekonstruowane makatki dla coraz liczniejszej rzeszy miłośników rustykalnego stylu.
Muzeum w Bielsku Podlaskim mieszczące się w historycznym miejskim Ratuszu prezentuje bogatą ofertę wystawienniczą i wydawniczą, prowadzi różnorodne badania etnograficzne oraz wyróżnia się wyjątkowo interesującą ofertą edukacyjną dla młodzieży i dorosłych.
foto: Ratusz w Bielsku Podlaskim- siedziba Muzeum
Muzeum w Bielsku Podlaskim w ramach zajęć interaktywnych Zrób to sam-spotkania z rękodziełem, organizuje i prowadzi:
- Warsztaty wielkanocne
- Warsztaty bożonarodzeniowe
- Warsztaty ceramiczne
- Warsztaty tkackie
- Warsztaty haftu krzyżykowego
- Warsztaty wycinanki
- Gęsim piórem pisane
- Czerpanie papieru
- Mądrości ludowe
Ogromnym zainteresowaniem wśród dzieci z przedszkoli i szkół podstawowych cieszy się również cykl interaktywnych zajęć etnograficzno-plastycznych ( dzieci zapoznają się z lokalnymi wyrobami, technikami tkackimi, podlaskim haftem i koronkami, wykonywaniem makatek itp.)
Gorąco zachęcamy do odwiedzenia Muzeum w Bielsku Podlaskim- naprawdę warto!
(wr)
Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
Ratusz, ul. Mickiewicza 45
17 - 100 Bielsk Podlaski
tel. kom. 509 336 841
tel. 85 730 22 44
e-mail:
Kierownik: Alina Dębowska